“Unfair Advantage” – Xây dựng lợi thế bất công từ cuốn sách của bạn
Viết sách là cơ hội để bạn định hình và lan tỏa câu chuyện của mình, tạo ảnh hưởng và giá trị vượt thời gian.
Bạn có một câu chuyện để kể?
Bạn đã vượt qua những thử thách để tìm ra công thức riêng của mình?
Bạn có kiến thức và chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể?
Bạn đã thành công?
Bạn đã thất bại?
...
Tất cả đều là LỢI THẾ BẤT CÔNG (Unfair Advantage) của bạn. Điều mình muốn đề cập trong bài viết này.
Trong thế giới kinh doanh hiện đại, thành công không chỉ dựa vào sự chăm chỉ và kiên trì. Đôi khi, sự khác biệt giữa thất bại và thành công nằm ở việc tận dụng những lợi thế riêng biệt mà chỉ bạn sở hữu. Đây chính là khái niệm "Unfair Advantage" (lợi thế bất công) mà Ash Ali và Hasan Kubba trình bày trong cuốn sách cùng tên.
Điều đặc biệt, "unfair advantage" không chỉ gói gọn trong các yếu tố phổ biến như tài chính, giáo dục, hay mạng lưới quan hệ, mà còn đến từ toàn bộ hành trình cuộc sống của bạn – cả thành công lẫn khó khăn. Một cuốn sách, nếu được khai thác đúng cách, có thể trở thành "unfair advantage" lớn nhất để bạn không chỉ khẳng định vị thế cá nhân, mà còn xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh bền vững.
"Unfair Advantage" – Lợi Thế Bất Công Là Gì?
"Unfair advantage" không phải là sự gian lận hay không công bằng. Đó là những lợi thế cá nhân mà bạn sở hữu, đôi khi tự nhiên hoặc được định hình qua hành trình cuộc đời. Oprah Winfrey, từ một cô bé lớn lên trong nghèo khó và chịu nhiều tổn thương, đã biến sự đồng cảm và tài năng thiên bẩm trở thành điểm mạnh giúp bà trở thành một trong những phụ nữ quyền lực nhất thế giới.
Lợi thế bất công của Oprah Winfrey
Oprah Winfrey, người phụ nữ gốc Phi đầu tiên trở thành tỷ phú ở Bắc Mỹ, lớn lên trong nghèo khó tại bang Mississippi vào những năm 1950. Bà phải đối mặt với những bất lợi lớn như nghèo đói, phân biệt chủng tộc, và sự bất ổn trong cuộc sống khi liên tục bị chuyển giao giữa các người chăm sóc khác nhau. Thậm chí, Oprah còn trải qua những trải nghiệm đau đớn khi bị lạm dụng tình dục lúc nhỏ và mất con ở tuổi thiếu niên.
Vậy, điều gì đã biến Oprah thành một trong những phụ nữ quyền lực nhất thế giới?
1. Tài năng thiên bẩm:
Từ nhỏ, Oprah đã thể hiện khả năng hùng biện xuất sắc. Được bà của mình dạy đọc Kinh Thánh từ khi mới ba tuổi, Oprah nhanh chóng trở thành một "người diễn thuyết" tại nhà thờ, nơi bà được mệnh danh là "The Preacher." Khả năng diễn đạt cảm xúc và truyền tải thông điệp rõ ràng là một lợi thế thiên phú, giúp Oprah nhanh chóng tỏa sáng khi tham gia các cuộc thi hùng biện và giành học bổng toàn phần vào đại học Tennessee.
2. Biến bất lợi thành lợi thế:
Những trải nghiệm đau thương trong quá khứ đã giúp Oprah phát triển sự đồng cảm và trí tuệ cảm xúc vượt trội. Khi trở thành người dẫn chương trình, bà sử dụng sự thấu cảm này để kết nối với khách mời và khán giả, biến nó thành "thương hiệu" riêng biệt. Trải nghiệm cá nhân đã giúp bà tạo nên một chương trình mang tính nhân văn sâu sắc, chạm đến trái tim hàng triệu người.
3. Sự định hình từ môi trường và hoàn cảnh:
Dù lớn lên trong nghèo khó, Oprah được hỗ trợ bởi một vài yếu tố quan trọng:
Người hỗ trợ tài năng: Bà của Oprah, người đã kiên trì dạy bà đọc và viết từ sớm.
Cơ hội từ môi trường: Bà nhận được học bổng nhờ tài năng của mình, điều mà nhiều người khác không có.
Bài Học Rút Ra Từ Oprah
Câu chuyện của Oprah Winfrey cho thấy rằng "Unfair Advantage" không nhất thiết phải bắt nguồn từ những lợi thế truyền thống như giàu có hay giáo dục đỉnh cao. Nó có thể đến từ bất cứ điều gì bạn trải qua – cả tích cực lẫn tiêu cực – miễn là bạn biết cách biến những yếu tố đó thành công cụ để phát triển bản thân.
Ví dụ của Oprah cũng minh chứng rằng những bất lợi (disadvantage) có thể trở thành động lực mạnh mẽ. Nếu bạn sinh ra trong hoàn cảnh khó khăn, sự kiên trì, sự đồng cảm, và ý chí vượt lên chính là những "unfair advantages" mà bạn có thể tận dụng để đạt được thành công.
Những lợi thế không cần phải hoàn hảo từ đầu. Chúng có thể bắt nguồn từ sự khác biệt trong cách bạn nhìn nhận thế giới, trải nghiệm cá nhân, hoặc những thử thách đã tôi luyện bạn. Điều quan trọng là cách bạn nhận diện và tận dụng chúng để tạo giá trị độc đáo.
Hãy thử nghĩ: Bạn có lợi thế nào mà không ai khác sở hữu? Một tài năng, kinh nghiệm, hay thậm chí là một bài học từ khó khăn mà bạn từng vượt qua? Ghi chú lại ngay bây giờ!
Lợi thế bất công đến từ đâu?
Mô hình MILES là công cụ trung tâm trong cuốn sách "The Unfair Advantage" của Ash Ali và Hasan Kubba. Đây là khung phân tích giúp nhận diện và khai thác lợi thế bất công (Unfair Advantage) của mỗi cá nhân hoặc tổ chức.
MILES là viết tắt của 5 yếu tố chính:
Mindset (Tư duy)
Định nghĩa: Cách bạn nhìn nhận thế giới và xử lý thử thách. Tư duy bao gồm sự lạc quan, kiên trì, và khả năng thích nghi.
Lợi thế: Tư duy đúng đắn có thể giúp bạn biến thất bại thành cơ hội, đồng thời tạo sự khác biệt trong cách giải quyết vấn đề.
Ví dụ: Một người có tư duy tích cực sẽ nhìn nhận thất bại như một bài học để cải thiện, thay vì bỏ cuộc.
Intelligence & Insight (Trí tuệ và Hiểu biết)
Định nghĩa: Bao gồm trí tuệ học thuật, khả năng tư duy logic, và kiến thức chuyên môn. Insight là sự thấu hiểu sâu sắc về lĩnh vực hoặc thị trường.
Lợi thế: Sử dụng trí tuệ để đưa ra quyết định sáng suốt và phát triển các chiến lược hiệu quả.
Ví dụ: Một chuyên gia với kiến thức độc quyền trong ngành sẽ dễ dàng xây dựng lòng tin và thương hiệu cá nhân.
Location & Luck (Vị trí & May mắn)
Định nghĩa: Các yếu tố như nơi bạn sống, môi trường, và những cơ hội ngẫu nhiên xuất hiện trong cuộc đời.
Lợi thế: Sống ở một địa điểm có cơ hội kinh doanh lớn hoặc kết nối với đúng người vào đúng thời điểm có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Ví dụ: Những người làm việc tại trung tâm công nghệ như Thung lũng Silicon có lợi thế hơn trong việc tiếp cận nhà đầu tư và tài năng công nghệ.
Education & Expertise (Giáo dục & Chuyên môn)
Định nghĩa: Trình độ học vấn, chứng chỉ chuyên môn, và kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực của bạn.
Lợi thế: Giáo dục và chuyên môn giúp xây dựng uy tín và năng lực cần thiết để giải quyết các vấn đề phức tạp.
Ví dụ: Một kỹ sư có chứng chỉ quốc tế sẽ dễ dàng nhận được sự tin tưởng từ khách hàng hoặc đối tác.
Status (Địa vị)
Định nghĩa: Danh tiếng, uy tín xã hội, hoặc mạng lưới quan hệ mà bạn có.
Lợi thế: Địa vị xã hội giúp bạn tiếp cận tài nguyên, cơ hội, và xây dựng lòng tin nhanh hơn.
Ví dụ: Một người có mối quan hệ tốt với các lãnh đạo doanh nghiệp sẽ dễ dàng huy động vốn hoặc hợp tác kinh doanh.
Tại Sao Cuốn Sách Là Một "Unfair Advantage"?
Viết sách không chỉ đơn thuần là ghi lại tri thức. Đó còn là công cụ mạnh mẽ giúp bạn xây dựng thương hiệu, mở rộng ảnh hưởng và tạo ra giá trị lâu dài:
1. Mindset (Tư duy): Xây Dựng Thương Hiệu Cá Nhân
Việc viết sách đòi hỏi một tư duy chiến lược: bạn cần xác định rõ điều gì khiến bạn khác biệt và giá trị bạn mang lại cho độc giả. Một cuốn sách là lời tuyên bố mạnh mẽ: “Tôi có điều đáng để bạn lắng nghe.”
Ví dụ: James Clear, tác giả của Atomic Habits, đã không chỉ cung cấp các nguyên tắc thay đổi thói quen hiệu quả, mà còn sử dụng cuốn sách để khẳng định mình là một cố vấn hàng đầu về phát triển bản thân.
Lợi thế tư duy: Việc viết sách yêu cầu sự tập trung vào giá trị cốt lõi mà bạn muốn truyền tải, giúp bạn thể hiện tư duy lãnh đạo trong lĩnh vực.
Câu hỏi cho bạn: Nếu bạn viết một cuốn sách, chủ đề nào sẽ giúp bạn định vị bản thân là chuyên gia?
2. Intelligence & Insight (Trí tuệ & Hiểu biết): Mở Rộng Tầm Ảnh Hưởng
Một cuốn sách là cơ hội để bạn truyền tải tri thức chuyên môn và những góc nhìn độc đáo của mình đến một lượng lớn độc giả. Không chỉ vậy, nó giúp bạn kết nối sâu sắc với họ, tạo ra cộng đồng và xây dựng lòng tin.
Lợi thế tri thức: Cuốn sách là minh chứng cho sự hiểu biết sâu sắc của bạn, khiến độc giả cảm nhận rằng bạn không chỉ biết mà còn thực sự hiểu họ.
Ví dụ The Unfair Advantage của Ash Ali & Hasan Kubba đã không chỉ tạo nên cộng đồng độc giả rộng lớn mà còn dẫn đến việc thành lập The Unfair Academy – một hệ sinh thái giáo dục thành công.
Câu hỏi cho bạn: Cuốn sách của bạn có thể chạm đến ai? Một cộng đồng bạn muốn truyền cảm hứng? Một nhóm người đang tìm kiếm giải pháp?
3. Location & Luck (Vị trí & May mắn): Tăng Thu Nhập Gián Tiếp
Cuốn sách giúp bạn tận dụng "vị trí" của mình trong lĩnh vực chuyên môn để tạo ra giá trị lâu dài. Nó là cánh cửa mở ra các cơ hội kinh doanh mới. Một cuốn sách hay cũng có thể bất ngờ đưa bạn đến những cơ hội lớn, từ mời diễn thuyết, hợp tác, đến đầu tư.
Khóa học, hội thảo: Độc giả sách thường là những người sẵn sàng chi trả để tiếp cận sâu hơn với kiến thức từ tác giả.
Tài liệu bổ trợ: Sách có thể dẫn dắt đến các sản phẩm như workbook, podcast, hoặc chương trình tư vấn chuyên sâu.
Nhiều tác giả, như Simon Sinek với Start with Why, đã chuyển từ việc viết sách sang tổ chức hội thảo và chương trình huấn luyện quốc tế.
Câu hỏi cho bạn: Sản phẩm bổ trợ nào bạn có thể phát triển từ cuốn sách? Một khóa học trực tuyến, hội thảo, hay podcast để phục vụ độc giả?
4. Education & Expertise (Giáo dục & Chuyên môn): Khẳng Định Vị Thế Thị Trường
Là một tác giả, bạn không chỉ cung cấp kiến thức mà còn định vị mình là người dẫn dắt, định hướng. Điều này giúp bạn dễ dàng thu hút các cơ hội hợp tác, đầu tư, và thậm chí xây dựng ảnh hưởng trong ngành.
Lợi thế chuyên môn: Viết sách khẳng định bạn không chỉ hiểu lĩnh vực mà còn biết cách truyền tải và chia sẻ giá trị.
Ví dụ như Malcolm Gladwell, với các cuốn sách như Outliers và The Tipping Point, đã trở thành người định hình quan điểm trong ngành xã hội học và tâm lý học ứng dụng.
Câu hỏi cho bạn: Chủ đề nào sẽ giúp bạn xây dựng vị thế dẫn đầu trong thị trường của mình?
5. Status (Địa vị): Xây Dựng Uy Tín Và Mở Rộng Tầm Ảnh Hưởng
Cuốn sách không chỉ là sản phẩm sáng tạo mà còn là công cụ xây dựng địa vị xã hội. Nó giúp bạn mở rộng uy tín cá nhân và tạo ấn tượng mạnh mẽ với các đối tác tiềm năng.
Lợi thế địa vị: Là một tác giả, bạn được nhìn nhận không chỉ là người làm việc trong ngành, mà còn là một chuyên gia được công nhận.
Ví dụ: Brené Brown, tác giả của Daring Greatly, đã sử dụng cuốn sách của mình để mở ra các buổi diễn thuyết TEDx nổi tiếng, giúp bà xây dựng thương hiệu cá nhân toàn cầu.
Câu hỏi cho bạn: Danh tiếng nào bạn muốn đạt được thông qua cuốn sách của mình?
Cách Biến Cuốn Sách Thành Hệ Sinh Thái Bền Vững
Để sách thực sự trở thành "unfair advantage," bạn cần nhiều hơn là chỉ viết và xuất bản. Đây là ba bước quan trọng:
1. Nhận Diện Và Khai Thác “Unfair Advantage”
Mô hình MILES trong sách The Unfair Advantage gợi ý các yếu tố bạn cần đánh giá:
Mindset (Tư duy): Góc nhìn và phong cách riêng biệt.
Intelligence & Insight (Tri thức & Hiểu biết): Sự hiểu biết chuyên sâu giúp tạo giá trị thực tế.
Location & Luck (Vị trí & May mắn): Lợi thế từ hoàn cảnh cá nhân.
Education & Expertise (Giáo dục & Chuyên môn): Kiến thức và kinh nghiệm đặc thù.
Ví dụ, Oprah Winfrey tận dụng tài năng diễn thuyết thiên bẩm và sự thấu cảm từ quá khứ đầy tổn thương để tạo nên thương hiệu mang tính nhân văn, giúp bà kết nối với hàng triệu khán giả.
2. Tạo Sản Phẩm/Dịch Vụ Bổ Trợ
Một cuốn sách có thể là nền tảng để phát triển các sản phẩm và dịch vụ liên quan:
Khóa học trực tuyến: Hướng dẫn độc giả áp dụng kiến thức từ sách.
Hội thảo hoặc workshop: Tạo không gian kết nối trực tiếp.
Tài nguyên bổ sung: Workbook, video hướng dẫn hoặc podcast.
Ví dụ, Atomic Habits của James Clear không chỉ dừng ở sách mà còn mở rộng thành khóa học, tài liệu học tập, và hệ thống email hướng dẫn.
3. Xây Dựng Cộng Đồng Và Chiến Lược Tiếp Thị
Cộng đồng là chìa khóa để phát triển bền vững:
Tương tác với độc giả: Tạo nhóm Facebook, Discord để duy trì kết nối.
Sử dụng nền tảng số: Livestream, blog, hoặc hợp tác với KOL để quảng bá.
Khuyến mãi sáng tạo: Tặng kèm sản phẩm bổ trợ hoặc giảm giá khi mua sách.
Phân Tích Case Study: Ash Ali và Hasan Kubba – “The Unfair Advantage” đã trở thành lợi thế của họ như thế nào?
1. Tư duy xuất phát từ trải nghiệm cá nhân
Ash Ali và Hasan Kubba không chỉ là tác giả của “The Unfair Advantage,” mà họ còn chính là minh chứng sống động cho triết lý mà cuốn sách truyền tải. Họ khai thác những lợi thế riêng biệt từ hoàn cảnh cá nhân để tạo dựng thành công, một hành trình phản ánh rõ mô hình MILES mà họ giới thiệu trong sách.
Ash Ali: Xuất thân không có bằng đại học, anh thành công nhờ kỹ năng thực tiễn và khả năng sáng tạo, trở thành Giám đốc Tiếp thị đầu tiên của Just Eat UK – một startup sau này IPO trị giá 2,44 tỷ USD. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc khai thác lợi thế “Mindset” (tư duy) và “Expertise” (chuyên môn thực tiễn).
Hasan Kubba: Với mong muốn thoát khỏi sự hạn chế của công việc doanh nghiệp truyền thống, anh đã tận dụng các cơ hội từ môi trường startup để tự xây dựng sự nghiệp. Trải nghiệm này nhấn mạnh yếu tố “Luck” (may mắn) và “Insight” (tri thức) trong thành công của anh.
Ash và Hasan đã không chỉ kể lại hành trình cá nhân mà còn kết hợp nó với khung phân tích thực tiễn – mô hình MILES. Điều này tạo ra sự cân bằng giữa việc truyền cảm hứng và cung cấp công cụ cụ thể cho độc giả. Chính sự kết hợp này giúp cuốn sách vừa tạo được kết nối cảm xúc, vừa củng cố tính thuyết phục.
2. “The Unfair Advantage” đã trở thành lợi thế của họ như thế nào?
Triết lý độc đáo và dễ tiếp cận:
Cuốn sách định nghĩa lại thành công, nhấn mạnh rằng yếu tố như bối cảnh, tài nguyên hay may mắn đóng vai trò quan trọng không kém gì sự chăm chỉ. Triết lý này phá vỡ quan điểm phổ biến rằng ai cũng phải khởi đầu từ một sân chơi “bình đẳng.” Thay vào đó, Ash và Hasan chỉ ra rằng mỗi người cần nhận diện và tận dụng lợi thế riêng để bứt phá.
Phân tích thuyết phục:
Định hình góc nhìn mới: Cuốn sách khuyến khích độc giả tập trung vào điểm mạnh thay vì cố gắng bù đắp mọi điểm yếu, một thông điệp hấp dẫn trong bối cảnh thế giới khởi nghiệp đầy áp lực.
Minh họa qua trải nghiệm cá nhân: Ash và Hasan sử dụng chính câu chuyện của mình để thuyết phục độc giả rằng triết lý của họ không chỉ đúng về lý thuyết, mà còn hiệu quả trong thực tế.
Xây dựng công cụ thực tiễn:
MILES Framework không chỉ là một khái niệm trừu tượng mà còn là một công cụ dễ sử dụng, giúp độc giả tự phân tích và áp dụng. Việc tạo ra một khung phân tích có tính hệ thống đã tăng cường giá trị lâu dài của cuốn sách, đồng thời củng cố uy tín của tác giả.
3. Thành công của cuốn sách trong việc tạo hệ sinh thái
“The Unfair Advantage” nhanh chóng trở thành một cuốn sách bestseller và nhận được sự chú ý rộng rãi. Phản hồi tích cực từ cộng đồng khởi nghiệp không chỉ khẳng định giá trị nội dung, mà còn mở ra cơ hội để Ash và Hasan mở rộng tầm ảnh hưởng. Điều này đến từ:
Phù hợp với nhu cầu thị trường: Thông điệp của cuốn sách đánh trúng tâm lý của những người khởi nghiệp và doanh nhân đang tìm kiếm sự khác biệt trong thị trường đầy cạnh tranh.
Sử dụng nền tảng đa dạng: Ash và Hasan đã sử dụng TEDx Talks, hội thảo, và mạng xã hội để lan tỏa nội dung sách, biến nó thành một công cụ tiếp thị hiệu quả.
Từ thành công của cuốn sách, Ash và Hasan đã thành lập “The Unfair Academy” – một học viện cung cấp các khóa học dựa trên triết lý MILES. Điều này giúp họ chuyển đổi từ việc chỉ cung cấp tri thức trong sách sang một hệ sinh thái kinh doanh bền vững.
Tăng giá trị thương hiệu: Việc mở rộng từ sách sang học viện giúp Ash và Hasan xây dựng thương hiệu cá nhân lâu dài, định vị họ như những nhà lãnh đạo tư tưởng trong lĩnh vực khởi nghiệp.
Tạo nguồn thu nhập đa dạng: Hệ sinh thái bao gồm sách, khóa học, và dịch vụ tư vấn, biến tri thức thành một hệ thống giá trị toàn diện.
4. Bài học từ thành công của Ash Ali và Hasan Kubba
Nhận diện lợi thế cá nhân:
Không ai có xuất phát điểm hoàn hảo, nhưng mỗi người đều có những lợi thế riêng. Việc nhận diện và khai thác lợi thế này là chìa khóa để đạt được thành công.
Xây dựng công cụ hỗ trợ:
Một cuốn sách sẽ hiệu quả hơn khi đi kèm với công cụ thực tiễn, giúp độc giả dễ dàng áp dụng nội dung.
Tận dụng tri thức để mở rộng hệ sinh thái:
Ash và Hasan chứng minh rằng tri thức không chỉ dừng lại ở sách mà có thể chuyển đổi thành nhiều sản phẩm, tạo nên nguồn giá trị lâu dài.
Một cuốn sách không chỉ là công cụ chia sẻ tri thức mà còn là cầu nối mở ra những cơ hội kinh doanh, phát triển thương hiệu và xây dựng cộng đồng. Ash Ali và Hasan Kubba đã chứng minh rằng một cuốn sách không chỉ là phương tiện chia sẻ kiến thức mà còn là một "unfair advantage" mạnh mẽ. "The Unfair Advantage" không chỉ khẳng định thương hiệu cá nhân của họ mà còn mở ra một hệ sinh thái giáo dục bền vững. Việc viết sách không chỉ là việc tạo nên một sản phẩm. Đó là cơ hội để bạn định hình và lan tỏa câu chuyện của mình, tạo ảnh hưởng và giá trị vượt thời gian.
Bạn cũng có thể làm điều tương tự. Hãy để cuốn sách của bạn trở thành lợi thế bất công để đưa sự nghiệp của bạn lên một nấc thang mới!
Gửi tặng bạn đọc: Workbook "Năm Mới, Sách Mới: Tư Duy Đúng Để Viết Sách Thành Công" miễn phí: