Từng đoạn viết nhỏ tích luỹ tài sản tri thức lớn
"Lãi kép tri thức" và lộ trình 3 chặng cho người viết
Tuần trước, mình có một phần chia sẻ trong buổi webinar “Building Your Asset From Writing: Lộ trình biến trải nghiệm cá nhân thành tài sản tri thức”. Đây là lần đầu tiên mình chính thức trình bày một góc nhìn mà mình đã quan sát, thử nghiệm và tích lũy suốt nhiều năm: viết không đơn thuần là hành vi thể hiện, mà là một công cụ định hình nhận thức, tư duy hệ thống và xây dựng tài sản tri thức theo cấp số nhân.
Sau buổi chia sẻ, có một tin nhắn khiến mình nhớ mãi:
“Cảm ơn Nguyệt Anh vì phần chia sẻ lộ trình 3 giai đoạn với 3 mục tiêu nhé. Cách chia giai đoạn này giúp mình nhận ra: giai đoạn nào cũng có ý nghĩa với những thử thách riêng. Và mình cũng tin vào sức mạnh kinh ngạc của cấp số nhân.”
Điều làm mình trân quý không chỉ là sự đồng cảm, mà còn là việc mọi người đã cảm nhận được giá trị bên dưới của hành vi viết, đó là quá trình phát triển nhận thức có hệ thống, và có khả năng cộng hưởng lâu dài.
Trong bản tin tuần này, mình muốn chia sẻ sâu hơn về lãi kép tri thức, về cách mà từng đoạn viết nhỏ, nếu được tích lũy có chủ đích và lưu giữ đúng cách có thể trở thành nền móng cho một hệ tri thức sống động và chuyển hoá lâu dài.
Viết - Hành vi đầu tư dài hạn cho lãi kép tri thức
Albert Einstein từng nói: “Lãi kép là kỳ quan thứ tám của thế giới.” Trong ngữ cảnh tài chính, điều này hàm ý rằng những khoản đầu tư nhỏ, đều đặn, qua thời gian sẽ sinh ra kết quả lớn hơn rất nhiều so với kỳ vọng thông thường.
Nhưng rất ít người áp dụng nguyên lý này vào sự phát triển tri thức cá nhân. Trong khi trên thực tế, tri thức nếu được tích lũy một cách có hệ thống, lưu giữ đúng cách, và được kết nối sau mỗi trải nghiệm cũng vận hành theo cấp số nhân y hệt như vậy.
Ba tầng sử dụng tri thức: Từ ghi nhớ đến sáng tạo
Trong cuốn The Second Brain, tác giả Tiago Forte đưa ra một khung tư duy rất đáng tham khảo về ba tầng sử dụng tri thức:
Ghi nhớ – lưu lại thông tin một cách trực tiếp. Ví dụ như ghi lại một đoạn trích sách, một ý tưởng nghe được trong hội thảo. Đây là tầng cơ bản, giúp thông tin không bị trôi đi trong quên lãng.
Kết nối – khi những ý tưởng riêng biệt bắt đầu hướng về nhau. Một ẩn dụ từ sách được đưa vào bài giảng, một chiêm nghiệm cá nhân được kết nối với tình huống thực tiễn. Ở tầng này, các dòng tư duy bắt đầu “thụ phấn” và hình thành mối quan hệ logic.
Sáng tạo – là khi mình tạo ra điều gì đó hoàn toàn mới từ những chất liệu cũ. Một hệ thống tư duy, một mô hình khái niệm, một giải pháp hay cấu trúc được sinh ra từ nền tảng tri thức đã được hấp thụ, nội hóa và tái tổ chức.
Tuy vậy, bộ não con người không được thiết kế để lưu trữ thông tin – nó ưu tiên xử lý hơn là ghi nhớ.
Hermann Ebbinghaus đã mô tả đường cong quên lãng (Forgetting Curve): "70% thông tin sẽ bị quên sau 24 giờ nếu không được ghi lại hoặc ôn tập". Nghĩa là, bạn có thể đọc một cuốn sách hay, nghe một bài giảng đầy cảm hứng, nhưng nếu không viết lại, tri thức đó sẽ biến mất khỏi hệ thống tư duy của bạn rất nhanh. Và viết chính là hành vi làm “neo móc” – giúp các ý tưởng của bạn không chỉ được giữ lại, mà còn có điểm tựa để kết nối với trải nghiệm mới trong tương lai và hình thành nên sự sáng tạo.
Viết giúp mình ghi nhớ tốt hơn, kết nối sâu hơn, và sáng tạo rõ hơn. Viết không chỉ để nói cho người khác nghe, mà để chính mình hiểu được những chuyển động trong tư duy và cảm xúc của mình. Nếu bạn không viết, bạn sẽ không thấy rõ các "dot". Và nếu không thấy rõ các "dot", bạn sẽ không bao giờ có thể kết nối chúng thành một hệ thống có thể nhân rộng.
Có một chu trình mình thường đề xuất khi đồng hành cùng tác giả:
Viết → Lưu trữ → Đọc lại → Kết nối → Sáng tạo → Chia sẻ
Chu trình này, nếu được lặp lại một cách bền bỉ, sẽ giúp:
Hình thành một mạng lưới tư duy riêng cho chuyên môn của bạn
Tăng tốc khả năng tư duy phản biện và sáng tạo
Tạo nên hệ thống tri thức cá nhân có khả năng sử dụng lại, phát triển và chuyển hóa thành sản phẩm cụ thể
Viết không còn là công cụ, mà trở thành phương thức tư duy. Và nếu bạn duy trì đủ lâu, nó sẽ tạo ra giá trị lớn hơn bạn hình dung rất nhiều – đó chính là cơ chế lãi kép tri thức.
Lộ trình viết 3 mục tiêu và hệ giá trị tiềm ẩn sau từng giai đoạn
Trong phần đăng ký của gần 400 người tham dự webinar vừa qua, có một vấn đề mà rất nhiều gặp phải: “Làm sao để viết đều mà không bị nản?”
Đây là một câu hỏi rất chân thực. Mình nghĩ rằng sự bền bỉ trong hành vi viết không phụ thuộc vào kỹ thuật, mà dựa vào mức độ bạn hiểu rõ ý nghĩa của việc bạn đang làm. Khi đã biết điều đó có giá trị với mình ở tầng sâu hơn, bạn sẽ có khả năng duy trì, kể cả khi gặp khó khăn hay trì hoãn, chán nản. Đó là động lực tinh thần mà không công cụ tạo thói quen nào thay thế được.
Trong phần tiếp theo của bản tin này, mình sẽ chia sẻ với bạn một khung tư duy quan trọng mà mình đã đúc rút từ việc quan sát rất nhiều các chuyên gia, tác giả, người viết thành công. Đó là: Lộ trình 3 giai đoạn viết – tương ứng với 3 mục tiêu chuyển hóa. Mỗi giai đoạn không chỉ là một bước tiến trong kỹ năng, mà là một tầng sâu trong hành trình trở thành một người viết có tư duy và hệ giá trị rõ ràng.
Giai đoạn 1 - Viết cho bản thân
Từ hỗn loạn nội tâm đến sự rõ ràng tư duy
Hành trình nào cũng có một điểm bắt đầu. Với phần lớn người viết – dù là chuyên gia hay tác giả bestseller – hành trình đó thường bắt đầu bằng việc viết cho chính mình.
Mình muốn kể bạn nghe một câu chuyện đầu tiên của một tác giả mà mình vô cùng yêu mến: James Clear, tác giả của Atomic Habits – cuốn sách bán hàng triệu bản trên toàn thế giới. Trước khi là một chuyên gia hiệu suất, James từng gặp tai nạn nghiêm trọng khi còn là thiếu niên. Từ một vận động viên đầy triển vọng, anh phải bắt đầu lại từ con số không, cả về thể chất, tinh thần lẫn định hướng nghề nghiệp.
Anh bắt đầu viết blog chỉ như một cách để quan sát chính quá trình phục hồi của mình. Mỗi tuần anh viết đều đặn dù không ai biết, không ai đọc những bài viết đó. Và chính trong hành trình ấy, anh bắt đầu nhìn ra các mô hình hành vi, các quy luật vận hành thói quen. Những bài viết cá nhân ban đầu ấy, không chủ đích thương mại, nhưng lại trở thành nền móng cho tư tưởng hệ thống sau này của anh với tư cách một chuyên gia về thói quen và hiệu suất.
Một ví dụ khác mình luôn mang theo như kim chỉ nam trong hành trình viết là từ Seth Godin – một tư tưởng gia trong lĩnh vực marketing, cũng là người viết đều đặn nhất mình từng biết. Ông nói:
“Writing is a daily act of clarity.” (Viết là một hành động hằng ngày để giữ sự rõ ràng.)
Seth từng nói ông không viết vì có nhiều ý tưởng. Ngược lại, ông có nhiều ý tưởng vì ông viết.
Viết cho bản thân không nhằm chia sẻ, không để thể hiện, càng không phải để sản xuất nội dung. Mà là để:
Lắng nghe chính mình, một cách không phán xét
Đặt tên cho cảm xúc và tư duy mơ hồ
Cấu trúc lại mạch suy nghĩ
Và dần hình thành hệ tư duy của riêng bạn
Lúc này, viết không phải là công cụ truyền thông – mà là hành vi rèn luyện tư duy, làm rõ sự thật nội tâm, và gắn kết với chính mình trong quá trình phát triển.
Hình thức viết cho bản thân có thể rất linh hoạt như một trang nhật ký trước khi ngủ, như cách dọn dẹp cảm xúc trong ngày, một đoạn freewriting buổi sáng, giúp tư duy khơi dòng, một ghi chú trên điện thoại, vài gạch đầu dòng ngắn trong Google Docs, một email gửi cho chính mình ở 5 năm trước hay một blog cá nhân của riêng mình... Những đoạn viết ấy dù rời rạc, chưa tròn ý, chưa “có giá trị” lại là nơi chứa đựng sự trung thực về bản thân bạn.
Tuy vậy, đây cũng là giai đoạn dễ bị bỏ dở. Vì sao?
Bởi vì rất khó để bạn duy trì một hành vi mà không thấy kết quả tức thì. Bạn sẽ hoài nghi: Mình đang viết cái gì vậy? Có ai cần nó không? Bạn có thể xoá đi những đoạn viết ấy vì nghĩ rằng nó không có giá trị gì hết.
Nhưng sự thật là chính trong những đoạn viết không chủ đích ấy, bạn đang thực sự tập tư duy bằng ngôn ngữ của chính mình. Đó là lúc bạn tạo ra một không gian riêng tư, nơi những suy nghĩ còn lộn xộn bắt đầu tìm thấy hình dạng, nơi bạn bắt đầu hiểu rõ hơn chính mình, gọi tên được những giá trị quan trọng với bạn, và dần khởi động cơ chế tư duy có hệ thống – một quá trình khó nhìn thấy rõ ràng nhưng lại rất cần thiết cho sự trưởng thành về nội tại và chuyên môn. Và điều này, không ai có thể làm thay bạn.
Trong thời đại mà AI có thể viết ra những đoạn văn hoàn hảo chỉ trong vài giây, viết để biểu đạt đơn thuần đã không còn là đủ. Nếu bạn chưa có tư duy riêng, chưa có hệ niềm tin rõ ràng, thì dù có tạo ra một sản phẩm, nó cũng khó mà tạo nên sức nặng thực sự. Chính vì vậy, giai đoạn đầu tiên - viết cho bản thân, chưa bao giờ là điều vô nghĩa. Ngược lại, nó là “điểm gieo” đầu tiên. Và nếu bạn đủ kiên nhẫn, đủ trung thực để chăm sóc và tích lũy, nó sẽ nảy nở thành một phiên bản rõ ràng hơn, mạnh mẽ hơn của chính bạn. Và chính từ nơi ấy, tài sản tri thức thật sự mới bắt đầu hình thành.
Đọc thêm bài viết:
Giai đoạn 2 - Viết cho độc giả
Từ phản tư nội tâm đến cộng hưởng tư tưởng
Sau khi đã đủ dũng cảm để viết cho chính mình, để lắng nghe, sắp xếp và gạn lọc nhận thức nội tại, người viết sẽ dần bước đến một ngưỡng chuyển mình tự nhiên: mong muốn được chia sẻ điều mình đã suy ngẫm với người khác.
Không phải để thuyết phục. Không phải để thể hiện. Mà là vì họ nhận ra:
“Điều mình từng băn khoăn, có thể ai đó cũng đang chạm phải.”
Lúc này, viết trở thành một nhịp cầu. Một cây cầu nối giữa kinh nghiệm sống riêng và nhu cầu nhận thức chung. Một cây cầu để bạn lan tỏa hệ giá trị, để đồng hành và để tạo ảnh hưởng.
Nếu viết cho bản thân là hành vi khám phá, thì viết cho độc giả là hành vi trao đi. Ở giai đoạn này, mục tiêu không còn nằm ở nội tâm, mà bắt đầu dịch chuyển về phía cộng hưởng:
Kết nối với một cộng đồng người đang cùng đi tìm những giá trị tương tự.
Biến nhận thức cá nhân thành một dòng chảy tập thể.
Tạo ảnh hưởng bằng chính trải nghiệm sống đã được chiêm nghiệm và chuyển hóa.
Viết cho độc giả không phải là sự hy sinh cái tôi để chiều lòng người khác. Ngược lại, đó là hành vi trách nhiệm khi bạn thấy rằng tri thức mình có thể giúp soi sáng một phần nào đó trong hành trình của người khác.
Dạng thức của giai đoạn này rất linh hoạt, nó có thể là:
Một blog ngắn chia sẻ góc nhìn cá nhân từ trải nghiệm thật
Một post social giúp khơi mở suy nghĩ trong cộng đồng
Một bài báo chuyên sâu để hệ thống lại nhận thức từ thực hành
Một chuỗi email hoặc bản tin gửi tới subscriber – nơi bạn gieo những hạt giống tri thức bền vững
Dù ở dạng nào, điều cốt lõi vẫn là: Bạn viết ra để người khác đọc và suy ngẫm cùng bạn.
Nhưng cũng chính vì có “độc giả”, nên đây là giai đoạn dễ khiến người viết… dừng lại.
Vì sao?
Sợ bị phán xét: Viết cho người khác đồng nghĩa với việc bạn sẽ nhận về cả sự đồng cảm và cả phản hồi trái chiều.
Sợ chưa đủ giỏi: Bạn hoài nghi năng lực, kiến thức, và sợ rằng điều mình chia sẻ “chưa đủ tầm” để ai đó quan tâm.
Không có phản hồi: Dành hàng giờ viết một bài tâm huyết, rồi nhìn lượt tương tác lèo tèo – rất dễ khiến bạn hoài nghi giá trị của điều mình đang làm.
Nhưng chính những chông chênh đó lại là hành trình âm thầm nhưng thiết yếu để thử nghiệm giá trị. Đây là đoạn đường mà bạn đang từng bước đo lường phản ứng của thế giới trước những điều mình mang theo, đồng thời kiểm chứng đâu là yếu tố thực sự tạo ra cộng hưởng.
Khi bạn dám bước ra khỏi vùng an toàn của việc “viết cho mình” và can đảm để những suy nghĩ riêng được nhìn thấy, được đánh giá, được soi chiếu, cũng là lúc bạn trao cho mình một cơ hội quý giá: cơ hội để được phản hồi, được đào sâu góc nhìn, để biết ai là người cần tới giá trị của bạn, họ cần gì ở bạn và từ đó tái định hình lại hệ thống tư duy vốn tưởng đã ổn định, và từng bước định vị tiếng nói chuyên môn độc nhất của chính mình.
Câu chuyện của Morgan Housel là một minh chứng thuyết phục cho sức mạnh của việc viết không bắt đầu từ mục tiêu thương mại, mà từ nhu cầu sâu xa được hiểu, được kết nối, và được chia sẻ. Morgan không khởi đầu sự nghiệp như một chuyên gia tài chính theo con đường hàn lâm. Anh từng là phóng viên phụ trách chuyên mục tài chính tại The Motley Fool, sau đó chuyển sang The Wall Street Journal và cuối cùng là The Collaborative Fund.
Năm 2006, anh bắt đầu viết blog. Không phải để xuất bản sách, không vì xây dựng thương hiệu cá nhân. Anh viết đơn giản vì anh có những góc nhìn riêng về tài chính và anh tin rằng, nếu mình từng loay hoay với một khái niệm nào đó, thì hẳn sẽ có ai đó cũng đang gặp tình trạng tương tự.
Thay vì cố gắng viết cho tất cả, Morgan lựa chọn một điểm xuất phát rất khiêm tốn mà đầy tính gợi mở: viết cho chính mình của ngày trước. Viết để lý giải lại những điều từng làm anh hoang mang cho những người như anh trước đây.
Chính nhờ viết từ trải nghiệm thật và bằng tâm thế đồng cảm, những bài viết của anh tạo ra sự chạm rất sâu với người đọc. Họ không chỉ đọc để hiểu, họ đọc và cảm thấy được thấu hiểu.
Năm 2018, một bài blog của Morgan mang tên “The Psychology of Money” kể lại câu chuyện về một nhân viên trạm xăng và một người bảo vệ đã tích lũy hơn 8 triệu đô chỉ nhờ lối sống tối giản và đầu tư kiên định. Bài viết nhanh chóng lan truyền, thu hút hơn một triệu lượt đọc. Và chính từ bài blog ấy, cuốn sách The Psychology of Money ra đời – trở thành sách bestseller toàn cầu, được dịch sang hàng chục ngôn ngữ và bán ra hơn 7 triệu bản trên toàn thế giới.
Đó cũng chính là thời điểm Morgan bước vào giai đoạn thứ ba của lộ trình viết: Viết để xây dựng tài sản tri thức - nơi kinh nghiệm sống, góc nhìn độc đáo và hệ thống tư duy được kết tinh thành một sản phẩm có thể lan tỏa và tạo ảnh hưởng bền vững.
Đọc thêm bài viết:
Giai đoạn 3 - Viết để kiếm tiền và xây dựng tài sản tri thức
Khi viết không chỉ còn là hành vi, mà trở thành một hệ giá trị.
Nếu giai đoạn đầu là nơi người viết khám phá bản thân, và giai đoạn hai là hành trình cộng hưởng với người đọc, thì giai đoạn ba là lúc viết bước sang một tầng sâu khác: viết để kiến tạo, hệ thống hóa và truyền bá tri thức dưới dạng tài sản có thể lưu giữ, nhân bản và chuyển hóa.
Ở đây, viết không còn là hoạt động cá nhân, cảm hứng hay kết nối ngắn hạn. Viết trở thành chiến lược phát triển bền vững, nơi toàn bộ hành trình tư duy, trải nghiệm và chuyên môn của bạn được chưng cất thành những sản phẩm tri thức có khả năng lan tỏa giá trị sâu rộng, bền vững không chỉ cho bản thân mà cho cả cộng đồng bạn đang phụng sự.
Viết ở giai đoạn này hướng đến mục tiêu:
Biến những điều bạn đã sống, đã học, đã chiêm nghiệm thành hệ tư tưởng, hệ khái niệm và hệ thống nội dung có thể ứng dụng.
Xây dựng các sản phẩm tri thức cụ thể như sách, khóa học, chương trình tư vấn, thư viện nội dung chuyên môn, bản tin...
Tạo ra giá trị hữu hình từ tri thức vô hình, đồng thời đóng gói và nhân bản ảnh hưởng một cách hệ thống.
Lúc này, viết không còn là từng mảnh rời rạc, mà được đặt vào cấu trúc tổng thể – như những mảnh ghép trong hệ sinh thái nội dung xoay quanh một trọng tâm tư tưởng cốt lõi.
Dạng thức triển khai trong giai đoạn này rất đa dạng:
Sách in, ebook, tài liệu hướng dẫn, workbook chuyên môn
Chuỗi khóa học online/offline hoặc workshop thực hành
Hệ thống email newsletter, bài giảng số, mô hình huấn luyện cá nhân hóa
Podcast, YouTube, Substack, hoặc hệ tri thức số phục vụ cộng đồng chuyên gia,...
Với tính chất công việc của mình, mình làm việc rất nhiều với các tác giả sách. Cũng giống như Morgan Housel ở ví dụ trên, các tác giả mình trực tiếp làm việc cùng hầu hết cũng đi qua 1 quá trình như vậy. Họ bắt đầu bằng mục tiêu viết cho mình, rồi chia sẻ nó cho độc giả, và từ những nguyên liệu và hành trình chia sẻ đó cho họ ý tưởng họ ra sách, đi cùng các nội dung ở các định dạng khác website, bản tin, khoá học,... và hình thành nên một hệ sinh thái các tài sản tri thức xoay xung quanh tư duy cốt lõi của mình.
Anh Huỳnh Vĩnh Sơn (Sói Ăn Chay) – tác giả của Ý tưởng này là của chúng mình bắt đầu hành trình viết từ blog cá nhân ToiYeuMarketing.com. Anh viết blog từ những ngày mới chỉ là một junior bước vào ngành, đơn giản vì muốn hiểu nghề rõ hơn. Mỗi bài viết là cách anh hệ thống lại tư duy, phân tích công việc đang làm, rèn luyện cách diễn đạt mạch lạc. Nhưng chính những bài viết cho bản thân đó lại mang tới giá trị cho nhiều độc giả. Nó mang những người cùng ngành đang học hỏi xích lại gần nhau, vì trong những bài viết đó cũng chất chứa những nỗi niềm của họ. Và cũng từ những bài viết blog đó, sau này trở thành chất liệu chính cho cuốn sách Ý tưởng này là của chúng mình mà anh Sơn ra mắt năm 2013. Sau đó lại là quá trình tích luỹ tiếp theo và anh Sơn ra đời cuốn sách "902030 - 90 bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ" mà mình có cơ hội đồng hành cùng anh Sơn.
Anh Hồ Công Hoài Phương – tác giả của Quảng cáo không nói láo cũng đi một con đường tương tự. Anh Phương cũng bắt đầu từ viết blog như một không gian học nghề, ghi chú, và tự phản tư. Anh chia sẻ đó là cơ hội để anh học nghề một cách hệ thống - “Tôi viết blog để học nghề. Viết là cách tôi tư duy và sắp xếp lại những gì mình đang làm mỗi ngày.” Blog là nơi anh tổng hợp các phân tích chiến dịch, rút kinh nghiệm, và xây dựng nhật ký nghề nghiệp. Từ những bài blog của anh tưởng như viết cho riêng mình lại đã trở thành tài liệu học tập cho các bạn trẻ theo đuổi ngành truyền thông. Và đó cũng lại là nguồn tài liệu quý giá cho cuốn sách "Quảng cáo không nói láo" được hình thành.
“Viết blog đều đặn suốt 10 năm chính là cách tôi viết sách mà không hay biết.” (Lời nói đầu – Quảng cáo không nói láo)
Chị Linh Phan, người đồng hành cùng mình trong webinar, là một trường hợp đặc biệt khi chị xây dựng toàn bộ hệ sinh thái tri thức chỉ từ một cuốn sách chuyên môn. Cuốn sách đầu tiên mình có cùng chị Linh là Con đường trở thành Freelance Writer - cũng được hình thành từ một quá trình viết và chia sẻ rất nhiều của chị Linh trước đó về nghề viết trên social, blog. Từ cuốn sách này cũng là nền tảng để độc giả tìm đến chị Linh và chị Linh xây dựng tiếp khoá học số, mở ra cộng đồng. Mình nhớ trong một podcast với mình, chị Linh đã chia sẻ con số 2,5 tỷ doanh thu thu được chỉ nhờ các sản phẩm số được xây dựng sau cuốn sách Con đường trở thành Freelance Writer.
Thực ra từ tất cả các case study mà mình vừa chia sẻ thì bạn sẽ thấy các mục tiêu viết có chuyển dịch trên hành trình của họ nhưng không nhất thiết phải tách bạch, phải diễn biến theo thứ tự. Các mục tiêu này hoàn toàn có thể diễn ra cùng nhau. Kể cả khi đang tới mục tiêu 3 bạn vẫn có thể đang thực hiện tiếp tục mục tiêu 1 và 2.
Ngay cả đối với bản thân mình thì giai đoạn 1 và giai đoạn 2 đi cùng nhau. Sau gần 10 năm hoạt động trong lĩnh vực xuất bản, mình đã xác định được tư tưởng riêng - mình đóng gói thành một mô hình là The Transformation Book. Từ đó mình bắt đầu viết. Nói giai đoạn 1 và giai đoạn 2 đi cùng nhau là bởi viết vừa là để chia sẻ cho độc giả nhưng cũng đồng thời cho chính mình để làm sắc nét, rành mạch các tư duy và kĩ năng, thái độ cần có cho tư tưởng đó. Viết cũng để chứng thực lại tư tưởng của mình nữa. Và từ đó thì cũng là cơ sở để hình thành nên giai đoạn 3 là các sản phẩm dành cho các chuyên gia muốn trở thành tác giả sách được hình thành.
Hoặc như Simon Sinek - tác giả của cuốn sách Start With Why thì 3 giai đoạn đi cùng nhau. Đôi khi, bạn viết không phải vì bạn chọn nghề viết, mà vì lý tưởng tìm đến bạn trước.
Simon từng thừa nhận: ông không bao giờ nghĩ mình là người sẽ viết sách. Ông thậm chí từ chối viết luận văn tốt nghiệp chỉ vì… lười viết. Nhưng rồi, sau khủng hoảng công việc, ông tìm thấy tư tưởng mình muốn sống trọn đời cùng nó. Ông bắt đầu nói về mô hình Golden Circle, ban đầu trong các buổi workshop nội bộ, sau đó quay video tại nhà. Một trong những video ấy được chia sẻ tại TEDxPugetSound và sau đó lan tỏa toàn cầu. Bài nói “How Great Leaders Inspire Action” trở thành một trong những video TED có lượt xem nhiều nhất mọi thời đại.
Từ bài nói ấy, Simon mới bắt đầu viết sách. Không vì muốn trở thành tác giả. Mà vì ông nhận ra:
“Nếu tôi không viết lại những gì tôi học được – thì ai sẽ làm điều đó?”
Ông sống, quan sát, giảng giải và từ đó, viết trở thành một phương tiện tự nhiên để lưu giữ và lan tỏa tư tưởng. Chứ không phải là đích đến.
Đọc thêm bài viết:
Khi từng đoạn viết nhỏ trở thành hạt giống cho một hệ tri thức sống động
Nếu có một điều mình muốn bạn mang theo sau bản tin này, thì đó chính là: viết không phải là mục tiêu, mà là một phương thức. Phương thức để bạn tư duy rõ ràng hơn. Hiểu mình sâu sắc hơn. Kết nối chân thành hơn. Và từng bước, từng đoạn viết nhỏ ấy chính là hạt giống tạo nên một hệ tri thức lớn, sống động và có sức ảnh hưởng.
Hãy tưởng tượng: mỗi đoạn nhật ký bạn viết vào cuối ngày, mỗi dòng freewriting lúc sáng sớm, mỗi bài chia sẻ từ một chiêm nghiệm cá nhân, hay một email gửi cho người đọc – tất cả đều là “điểm neo” cho tư tưởng của bạn. Chúng không biến mất. Chúng âm thầm kết nối, bồi đắp, và nếu được tích lũy đủ lâu, sẽ hình thành một vòng tròn ảnh hưởng tri thức – nơi bạn không chỉ trở thành người viết, mà là người kiến tạo hệ giá trị riêng mình trong thế giới đang rất cần những tư tưởng có chiều sâu.
Dù bạn đang ở đâu trên hành trình viết, mới chớm bắt đầu, đang hoang mang giữa những lượt tương tác ít ỏi, hay đã có một mô hình tư tưởng muốn hệ thống hóa, mình mong bạn sẽ tiếp tục bước đi. Tri thức là một tài sản đặc biệt. Nó không thể bắt chước, mà bên trong mỗi người là một thế giới khác nhau đang chờ được toả sáng.
Và điều tuyệt vời nhất là: bạn hoàn toàn có thể bắt đầu từ một đoạn viết ngày hôm nay.
The Transformation Book - Tri thức dẫn đường sự chuyển hóa
Subscribe bản tin của mình để đón đọc thêm các bài viết nếu bạn đang quan tâm đến chủ đề viết sách, tư vấn chiến lược xuất bản và xây dựng thương hiệu tác giả nhé.